Het Selskip foar Fryske Tael- en Skriftekennisse werd in 1844 in Leeuwarden opgericht. Het gros van de leden kwam uit de stad en de aandacht voor de achterban in de rest van de provincie schoot aanvankelijk nogal tekort. Om te voorzien in de lacune werden plaatselijke correspondenten aangewezen, die onder andere de contributie voor het Selskip inden. Vanaf 1849 werden er, na uitdrukkelijke toestemming van het hoofdbestuur, in een toenemend aantal plaatsen plaatselijke Kriten opgericht.

In Grouw kwam zo’n Krite in het najaar van 1875 tot stand. Een belangrijke impuls werd gegeven door de onthulling van een gevelsteen met het portret van dr. Eeltje Halbertsma in een pand aan het Halbertsma’s Plein. Het initiatief daarvoor was door het ‘Selskip 1844’ in Leeuwarden genomen, maar de festiviteiten die met de onthulling gepaard gingen deed het aantal Grouwster belangstellenden sterk toenemen.

Op 26 november 1875 vond de oprichting van de Grouwster Krite in hotel “Lands Welvaren” plaats. Onder de 16 oprichters waren Arend Tjalkes Bouma, voorzitter van het toneelgezelschap “Thalïa”, Cornelis Wielsma, dichter en onderwijzer, Jan Everts Hoekstra, hoofd van de lagere school en leden van de familie Halbertsma.

Het doel van het Selskip, en daarmee ook van de Kriten, was om de kennis van de Friese taal te vergroten en het Friese volkswezen te versterken. De wijze waarop deze doelstelling werd bereikt was heel verschillend.Al vanaf het begin organiseerde de Krite in Grouw voordrachten. Veelal waren het eigen leden die passages voordroegen uit het werk van bekende Friese schrijvers. Regelmatig kwamen er ook niet-leden, zoals Waling Dijkstra, Bonne Sjoukes Hylkema of Sjouke de Zee, naar Grouw om voor te dragen uit eigen werk.

De literatuur kreeg verder aandacht in de vorm van lezingen over literatuurhistorie of taalkunde. Ook een veelheid aan andere thema’s, zoals bouwhistorie en vogelkunde, passeerden in lezingen de revue.

Een meer frivole kant liet de Krite zien op kaart- en biljartavonden en bij de opvoering van toneelstukken. De eerste decennia trad het Grouwster toneelgezelschap “Thalïa” veelvuldig op de gezelschapsavonden van de Krite op. Nadat “Thalïa” in 1892 ter ziele was gegaan, pakten leden van de Krite het toneelspel zelf op. Het Kritetoaniel werd een begrip en wordt tot op de dag van vandaag voortgezet.

In de loop van de jaren werden de podiumkunsten verder uitgebreid. Naast toneel werden er soms ook reciteerwedstrijden en cabaretvoorstellingen gegeven. Heel succesvol was vanaf 1961 de jaarlijkse ‘Foardrachtkriich’ voor kinderen van de lagere scholen, die veelal met kindertoneel werden gelardeerd.

Bevordering van de Friese taal vond in de oorlogsjaren plaats door het organiseren van cursussen Fries. Sipke Dorhout was hiermee enkele jaren zeer succesvol. Het initiatief stopte in 1958, maar werd vanaf 1967 door onderwijzer Homme Fopma met wisselende belangstelling weer opgepakt.

Hoewel de Krite in de loop van haar bestaan soms met financiële tekorten te kampen had en zich herhaaldelijk geconfronteerd zag met een teruglopend ledental – in 1920 waren er 161 leden, terwijl dit in de jaren ’30 terugliep tot onder de 70 – wist zij altijd het hoofd boven water te houden. Veel Kriten gingen ter ziele, maar die van Grou bleef bestaan en kon in 2015 het 140-jarig jubileum vieren.

Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan in 1975 verscheen het boek “De Krite yn ’e kranse, 1875-1975” van dr. Symen Auke Schoustra, waarin de historie van de Grouwster Krite uitvoerig is beschreven. Voor een meer gedetailleerde geschiedenis wordt naar dat werk verwezen.

Het archief van de Krite maakte aanvankelijk deel uit van de documentatieverzameling van de Stifting Grou. Het is in 2012 overgedragen aan de gemeente Boarnsterhim en naar aanleiding van de gemeentelijke herindeling per 1 januari 2014 in beheer gekomen bij het Historisch Centrum Leeuwarden. Het archief is eind 2015 geïnventariseerd. Uit het archief is niet vernietigd.