Logo Historisch Centrum Leeuwarden

leeuwarden artikel link leeuwarden artikel link
 
Uw zoekacties: Dienst Sociale Werkvoorziening, voorheen Leeuwarder Werkgeme...

1095 Dienst Sociale Werkvoorziening, voorheen Leeuwarder Werkgemeenschap te Leeuwarden, 1950-1989

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
INLEIDING
I Geschiedenis van de organisatie
De Leeuwarder Werkgemeenschap (LWG) is in 1946 opgericht en voortgekomen uit de Vereniging Leeuwarder Nazorg, wiens werkzaamheden in de oorlog waren stopgezet. Het doel van de werkgemeenschap was het exploiteren van werkplaatsen voor alle mindervalide arbeiders die in het vrije bedrijf geen plaats konden krijgen. Ook kon hun passend werk worden gegeven buiten de werkplaatsen zoals rijwiel- en autobewaking en bewaking van plantsoenen en bouwwerken.
Het bestuur bestond uit twee vertegenwoordigers van het gemeentebestuur, twee vertegenwoordigers van de gemeentelijke instelling van Sociale Zaken, een afgevaardigde van de afdeling Arbeid Voor Onvolwaardigen en een vertegenwoordiger van het Gewestelijk Arbeidsbureau. Hoewel het geen gemeentelijke stichting was had de gemeente Leeuwarden dus wel vertegenwoordigers in het stichtingsbestuur.
Voor de uitvoering van de Gemeentelijke Sociale Werkvoorzieningregeling voor handarbeiders (GSW-regeling) vanaf 1949, werd (ook landelijk) steeds meer gebruik gemaakt van de sociale werkplaatsen. Mede daarom trad in 1963 de nieuwe GSW-regeling in werking die het gemeentebestuur van Leeuwarden deed besluiten om de sociale werkvoorzieningobjecten van de Leeuwarder Werkgemeenschap en de Gemeentelijke Sociale Dienst (buiten- en externe objecten en een schrijfkamer in het kader van de Sociale Werkvoorzieningregeling voor Hoofdarbeiders) samen te voegen. Zo ontstond op 1 januari 1965 de Dienst Sociale Werkvoorziening (DSW).
Vanwege ontwikkelingen binnen de sociale werkvoorziening werden de verschillende bestaande regelingen in 1969 samengevoegd tot de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW). Deze werd van toepassing op alle bestaande vormen van sociale werkvoorziening.
De DSW werd door het college van Burgemeester en Wethouders (B en W) van Leeuwarden beheerd, terwijl de dagelijkse leiding in handen was van een directeur. Deze werd bijgestaan door een administrateur, later ook door een personeelsfunctionaris en een adjunct-directeur.
Op 1 januari 2002 fuseert de Dienst Sociale Werkvoorziening Leeuwarden met de Woudengroep en wordt een naamloze vennootschap (zelfstandig bedrijf) opgericht. De nieuwe organisatie heet Caparis. De aandelen van de N.V. zijn in de handen van 8 grote Friese gemeenten: Achtkarspelen, Heerenveen, Leeuwarden, Ooststellingwerf, Opsterland, Smallingerland, Tytsjerksteradiel en Weststellingwerf. Caparis voert voor deze gemeenten de Wet Sociale Werkvoorziening uit. Caparis bestaat uit vier bedrijven: drie productiebedrijven te Drachten, Heerenveen en Leeuwarden én het bedrijf Woon- en Groenservice met vestigingen in alle genoemde gemeenten. Deze bedrijven worden facilitair ondersteund vanuit een aantal concernafdelingen in het hoofdkantoor te Drachten. Bij Caparis werken bijna 3000 medewerkers.
I.1 Werkverbanden
Vanaf het samengaan van de Leeuwarder Werkgemeenschap en de Gemeentelijke Sociale Dienst (GSD) in 1965 bestond de DSW uit 3 werkverbanden.
Het eerste was de sociale werkplaats waar de handarbeiders werkten, het Industriële Centrum. Deze had verschillende afdelingen, zoals boekbinderij, metaalafdeling, houtbewerking en montage. Naast het maken van eigen producten werden ook loonopdrachten uitgevoerd.
Daarnaast was er een Administratief Centrum voortgekomen uit de schrijfkamer voor de hoofdarbeiders van de GSD. Zij verrichtten licht administratief werk (o.a. typewerk), ook voor de gemeente Leeuwarden. Bovendien waren verschillende medewerkers geplaatst bij externe objecten, zoals het Fries Museum, de Fryske Akademy, museum Het Princessehof, verschillende gemeenten, scholen, jongerencentra en buurthuizen.
Als derde waren er de buitenobjecten. De werknemers verrichtten werkzaamheden aan plantsoenen, sportvelden, e.d. voor verschillende bedrijven en diensten.
In het voorjaar van 1982 werd gestart met de ARA, de Arbeidsrevalidatieafdeling. De ARA deed onderzoek naar de restcapaciteit van mensen die niet (meer) in loondienst werkten. Door middel van een acht weken durend programma werd bekeken wat iemand al of niet kon op de arbeidsmarkt. Het uiteindelijk doel was de deelnemer beter bemiddelbaar te maken voor de arbeidsmarkt.
I.2 Huisvesting
De Leeuwarder Werkgemeenschap opende in 1947 een nieuwe werkplaats in de Posthoornsteeg. Daarnaast huurde zij barakken in 'Ericadorp' en een lokaal in de Christelijke Gereformeerde Kerk als meisjeswerkplaats. Als de DSW wordt opgericht begint de bouw van een nieuw onderkomen aan de James Wattstraat. Daar verhuist in 1968 alles naar toe. Wanneer het gebouw te klein begint te worden door een toenemend aantal WSW werknemers en er een Arbeidsrevalidatieafdeling opgericht wordt, start de nieuwbouw aan de Brandemeer 11, die in januari 1982 geopend wordt. De panden aan de James Wattstraat en de Brandemeer worden in 1989 vervangen door nieuwbouw in het industriegebied de Hemrik.
II Geschiedenis van het archief
Het Gemeentearchief te Leeuwarden ontving op 6 maart 1972 van de Gemeentelijke Sociale Dienst de 'magazijnlijst van het archief der Stichting Leeuwarder Werkgemeenschap' en haar voorgangers (1927-1972). De jaren 1950 1972 overlappen het archief van LWG \ DSW wat nu bewerkt is. Toch zijn er gebaseerd op grond van de beschrijvingen in de magazijnlijst geen dubbelen aangetroffen.
Het archief van de Leeuwarder Werkgemeenschap en de Dienst Sociale Werkvoorziening Leeuwarden (1950-1989) wat Caparis nu heeft laten bewerken beslaat ruim 15 strekkende meter. Er is vorig jaar door A&I, Caparis en in samenwerking met een medewerker van de archiefinspectie een globale selectie tussen de te bewaren en te vernietigen stukken uitgevoerd. Op basis van deze selectie is vooral een aantal personeelsdossiers vernietigd. Deze zijn bij de bewerking van het archief van LWG / DSW ook niet aangetroffen.
De staat van het archief was over het algemeen goed, maar ongeordend. Er waren wel enkele series en ordeningssystemen te onderscheiden. De archiefbescheiden waren verpakt in niet-zuurvrije archiefdozen.
III Verantwoording van de inventarisatie
De archiefbescheiden van de Leeuwarder Werkgemeenschap, later Dienst Sociale Werkvoorziening, zijn geïnventariseerd conform de wet- en regelgeving en op herhaalde last van de Gemeentelijke Archiefinspectie te Leeuwarden. Dit in verband met de overdracht aan het Historisch Centrum Leeuwarden.
Door Caparis is ruim 15 strekkende meter archief in januari 2006 naar A&I Archiefbewerking B.V. in Assen getransporteerd voor bewerking. Een aantal vernietigbare stukken die tijdens de quickscan van een jaar eerder al naar voren kwam, is hier dan niet meer bij. Na selectie, beschrijving en materiële verzorging is daarvan circa 9 strekkende meter met een datering van voor 1989 (1992) overgebleven. In juli 2006 is het archief door Caparis opgehaald en naar Leeuwarden gebracht. Caparis heeft, na een laatste controle, voor transport naar het Historisch Centrum Leeuwarden gezorgd.
Bij de selectie is gebruik gemaakt van de 'Leidraad voor de selectie op vernietiging van archiefbescheiden van (inter)gemeentelijke organen' van de Stichting Brabantse Archief Selectie Commissie (BASC), uitgave 1993. De voor vernietiging in aanmerking komende stukken zijn met toestemming van de archivaris van het Historisch Centrum Leeuwarden op een vernietigingslijst geplaatst.
Bij de ordening van de stukken is uitgegaan van de archiefcode van de VNG (9e druk, 1992). De daaruit overgenomen rubrieksomschrijvingen zijn aangepast aan de binnen de rubrieken aanwezige bescheiden. Binnen de rubrieken zijn de beschrijvingen van de archiefbescheiden chronologisch geordend. Bij verzamelbeschrijvingen is de volgorde chronologisch of alfabetisch. Hiaten in de datering van de bescheiden zijn niet vermeld. Alleen het eerste en het laatste jaar zijn aangegeven.
Omdat in het archief bijna geen jaarverslagen zijn aangetroffen en het niet duidelijk is of ze nog elders aanwezig zijn, hebben de archivaris van het HCL en A&I besloten om alle aanwezige financiële stukken te bewaren.
De archiefbescheiden verkeren in redelijke tot goede materiële staat. Oude mappen, ordners en dozen zijn door medewerkers van Caparis verwijderd en vervangen door nieuwe zuurvrije omslagen en archiefdozen. Aangetroffen nietjes, paperclips, elastiekjes en plastic zijn eveneens verwijderd.
IV Bronnen
- Organisatiestructuur van de werkgemeenschap, 1961 1977, inventarisnummer 4. - Krantenartikelen, 1965 1989, inventarisnummer 259. - Persconferentie naar aanleiding van het gereedkomen van de nieuwbouw in 1968, 1968, inventarisnummer 80. - Verkoop pand aan de James Wattstraat en ruiling pand aan de Brandemeer met een pand naast het pand van de Gemeentelijke Sociale Dienst aan het Noordvliet in verband met nieuwbouw op het industrieterrein aan de Hemrik, 1989, inventarisnummer 88. - 'Verslag van Quickscan bij Stichting Leeuwarden Werkgemeenschap', J.H. Ike en C. van Rheenen van A&I Archiefbewerking, Assen, maart 2005. - Informatie van de website van Caparis: www.caparis.nl.

Kenmerken

Datering:
1950-1989
Soort toegang:
plaatsingslijst
Omvang:
8,6 m1
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Historisch Centrum Leeuwarden. Toegang 1095 Dienst Sociale Werkvoorziening, voorheen Leeuwarder Werkgemeenschap te Leeuwarden, 1950-1989
VERKORT:
NL-LwnHCL 1095