• Kan het HCL een bouwtekening voor mij opzoeken, kopiëren en opsturen?
  • Nee. U moet zelf langskomen op de studiezaal om de bouwtekening te beoordelen. 
    
  • Ten behoeve van het aanvragen van een bouwvergunning: neem eerst contact op met Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. Indien de bouwdossiers/-tekeningen gedigitaliseerd zijn krijgt u deze in PDF-formaat thuisgestuurd.
• Hoe zoek ik een bouwtekening op?
  • U kunt op twee manieren zoeken.
    1. Voor historisch onderzoek in nog niet gedigitaliseerde bestanden: Vul de straatnaam (met of zonder huisnummer) in in het algemene zoekscherm op de homepage en klik op het zoeksymbool. In het resultatenscherm ziet u onder Bouw- en Hinderwetvergunningen het aantal treffers. Klik dit menu open.
    2. Ga via het menu-item Onderzoek op de homepage via het rechter subitem Archieven naar Bouw- en Hinderwetvergunningen en vul de straatnaam in. Niet gedigitaliseerde tekeningen kunnen alleen op microfiche of in origineel worden geraadpleegd in de studiezaal. Bouwtekeningen op microfiche kunnen met de reader-printer worden afgedrukt, doch originelen dient u met eigen middelen (digitale camera/smartphone) te fotograferen. Zie ook hulp bij onderzoek naar een huis of locatie.
• Ik heb in de database een bouwtekening gevonden, maar ik kan hem niet bekijken.
  • Dat klopt. De database is slechts de inhoudsopgave van de dossiers die in de depots van het HCL bewaard worden.
• Ik zoek een bouwvergunning.
  • De bouwvergunning en de bouwtekening van een bepaald pand zitten na 1941 bij elkaar in één bouwdossier.
• Ik zoek een hinderwetvergunning.
  • De inhoudsopgave van de hinderwetvergunningen en de bouwvergunningen zitten in één en dezelfde database. U kunt de database doorzoeken op straatnaam en eventueel filteren op soort vergunning.
• Er staat geen huisnummer bij de bouwtekeningen. Hoe weet ik dan welk pand het is?
  • U zult de bouwdossiers moeten komen bekijken in de studiezaal van het HCL. Bij nieuw gebouwde panden ontbreekt vaak het huisnummer, omdat dit ten tijde van de bouw nog niet bekend was.
    
• Ik vind de bouwtekening niet. Waar kan ik nog meer zoeken?
  • Bij het HCL zijn de bouwdossiers tot 1990 ondergebracht. Maar van lang niet alle gebouwde panden zijn dossiers bewaard gebleven.
    Voor nieuwere dossiers, van 1990 tot heden, kunt u bij het gemeentehuis terecht. Zie op de website van de gemeente Leeuwarden.
• Kan ik een kopie laten maken van een bouwtekening?
  • Het HCL kan voor u een reproductie op ware grootte maken. Hiervoor moet u op de studiezaal een formulier ondertekenen. Na enkele dagen kunt u de repro afhalen. Zie voor de kosten bij de tarieven op de website.
    
• Kan ik een digitale afdruk krijgen van een bouwtekening?
  • Alleen de tekeningen uit het archief van Bouw- en Woningtoezicht 1904-1920 zijn gedigitaliseerd. In verband met de Wet op het Auteursrecht, welke sinds enige tijd eveneens van toepassing is op gedigitaliseerde bouwtechnische tekeningen, kunt u helaas via de website geen digitale repro meer bestellen, doch dient u zelf langs te komen, dan wel via email contact op te nemen met het Historisch Centrum Leeuwarden. Gelieve niet telefonisch contact op te nemen, aangezien er enige tijd gemoeid is met de verwerking van verzoeken en de juiste persoon niet altijd bereikbaar is.
• Mag ik foto's maken van bouwtekeningen?
  • De originele bouwtekeningen mogen zonder flits gefotografeerd worden in de studiezaal van het HCL.
    
    

BEZOEK

• Moet ik een afspraak maken om de studiezaal te bezoeken?
  • Onder normale omstandigheden kan iedereen zonder afspraak tijdens de openingstijden de studiezaal en de overige publieksruimten bezoeken.
• Krijg ik hulp bij mijn onderzoek?
  • In de studiezaal is altijd een medewerker aanwezig om u wegwijs te maken en advies te geven. Het daadwerkelijke onderzoek moet u zelf verrichten.
• Zijn de archieven gratis te doorzoeken?
  • Archiefonderzoek doen is gratis. De studiezaal is gratis toegankelijk, evenals de expositieruimtes.
• Ik wil in het weekend archiefstukken inzien, kan dat?
  • Onder voorbehoud kunnen op zaterdag archiefstukken ter inzage gegeven worden. De gewenste stukken moeten uiterlijk donderdag per e-mail aangevraagd worden via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., met vermelding van het toegangsnummer en het inventarisnummer.
    
    

ARCHIEVEN

• Hoe zoek ik in een archief?
  • Op deze pagina is veel praktische informatie te vinden over het zoeken in een archief en het doen van onderzoek. Ook vindt u er handige tips.
• Hoe weet ik of een bepaald archief bij het HCL aanwezig is?
  • Vul een zoekwoord in bij "zoeken in alles" op de homepage en klik op het zoeksymbooltje. Het aantal treffers verschijnt in de verschillende menu's. Klik op het menu Archieven om de beschrijvingen van de archieven te bekijken en klik op de titel om de inventaris te openen.
    Via de website www.archieven.nl kunt u naar archieven in heel Nederland zoeken.
• Hoe kan ik archiefstukken aanvragen?
  • Aanvragen kunnen per e-mail worden ingediend via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. Bij de aanvraag kunt u het toegangsnummer en het inventarisnummer vermelden.
• Kan ik alle archiefstukken aanvragen die in het archiefoverzicht staan?
  • Er zijn enkele uitzonderingen. Op privacygevoelige archiefstukken kan een openbaarheidsbeperking berusten. Sinds de archiefwet van 1995 gelden hiervoor strenge regels. Meestal staat in de inventaris van het archief vermeld of er een openbaarheidsbeperking geldt en voor hoeveel jaren. Indien nodig kunt u een ontheffing van de openbaarheidsbeperking aanvragen.
• Mag ik kopieën maken van archiefstukken?
  • Archiefstukken en boeken van vóór 1900 mogen niet gekopieerd worden. Het kopiëren van archiefstukken doet de studiezaalmedewerker voor u, bezoekers mogen dit niet zelf doen. Fotograferen zonder flits is wel toegestaan.
• Ik moet een werkstuk maken over de geschiedenis van Leeuwarden. Waar vind ik informatie?
  
  • Het HCL heeft een omvangrijke bibliotheek. De catalogus is digitaal doorzoekbaar.
    Kijk ook via de knop Onderzoek op de homepage bij het rechter subitem Hulp bij onderzoek naar Een historisch onderwerp.

GENEALOGIE

• Welke genealogische bronnen zijn digitaal beschikbaar?
  • Van Leeuwarden en rechtsvoorgangers van de herindelingsgemeenten (Leeuwarderadeel, Idaarderadeel, Utingeradeel, Rauwerderhem en deels Baarderadeel): zie het gemeenschappelijk genealogisch platform van Friese gemeenten en archiefinstellingen www.allefriezen.nl. Gestreefd wordt naar digitale openbaarmaking van de registers van Burgerlijke Stand en Bevolkingsregister voorzover niet strijdig met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). In de praktijk houdt dit in dat een openbaarheidstermijn wordt gehanteerd voor respectievelijk de registers van geboorte, huwelijk en overlijden van 100, 75 en 50 jaar nadat deze zijn opgemaakt. Eveneens zal op naar nog levende personen te herleiden privacygevoelige informatie in de bevolkingsregistratie een openbaarheidbeperking van 100 jaar worden toegepast.
    In het voorjaar van 2020 zijn eveneens de meeste genealogisch databases van het HCL ondergebracht bij Alle Friezen. Zie voor een bronnenoverzicht op deze portal bij Toelichting bronnen database. Een andere rijke database 'in opbouw' is de Generale index 1580-1811, in het prédigitale tijdperk Klapper 25 genoemd. Ook deze database zal na voltooiing eveneens naar AlleFriezen worden overgebracht, doch kan in onvoltooide vorm (het papieren fichesysteem is voor nagenoeg 80% door onze vrijwilligers ingevoerd) via deze website worden geraadpleegd. Zie hiervoor op de homepage onder de knop Onderzoek bij het rechter subitem Archieven - Generale Index 1580-1811. Een overzicht van de daarin voorkomende bronnen kan worden bekeken via het pdf-document Bronnen in de Generale Index 1580-1811. Voor de meeste bronnen op Alle Friezen en de in de Generale Index geldt, dat deze digitaal kunnen worden doorgebladerd via Alle Friezen. Om hier met behulp van de bestaande databases enigszins gericht in te kunnen zoeken, raden wij u aan om de toelichting Scans Oud Archief Leeuwarden (1545-1811) te raadplegen. 
• Hoe krijg ik een geboorte-, huwelijks- of overlijdensakte op mijn computerscherm te zien?
  • 1. Vul een naam in in het algemene zoekvak op de homepage en klik op het zoeksymbool.
    2. Er komen 15 verwijzingen/tegels tevoorschijn. Klik op de tegel Genealogie. U wordt omgeleid naar Alle Friezen.
    3. Klik op een naam.
    4. Klik op 'akte inzien' onder de afbeelding van het register.
• Waar kan ik huwelijksbijlagen vinden?
  • De huwelijksbijlagen over de periode1811-1932 zijn gekoppeld aan de huwelijksakten op Alle Friezen. Zie aldaar bij het bronnenoverzicht.  
• Hoe kan ik achterhalen waar iemand gewoond heeft?
  • In de bevolkingsregisters op www.allefriezen.nl staan de adressen genoteerd van de inwoners van Leeuwarden. Vóór 1876 staan er meestal geen straatnamen genoteerd, maar wijkletters met een huisnummer. Op de gedigitaliseerde wijkkaarten is te zien welke straat het betreft (vul in in het zoekvak: wijkkaart)
• Kan ik een wijkadres terugvinden op een plattegrond?
  • Vul in het algemene zoekvenster op de homepage in: wijkkaarten (eventueel in combinatie met een straatnaam) en klik in bij de zoekresultaten op het item Gedigitaliseerde (bouw)tekeningen. Er verschijnen 55 gedigitaliseerde wijkkaarten uit 1843 en 1876, waarop de straatnamen vermeld staan. De percelen en de huisnummers zijn ingetekend. Op de kaarten van 1876 staan zowel de oude als de nieuwe huisnummers ingetekend. Let op: de wijkaanduidingen (wijkletters) van 1843 en 1876 kunnen verschillen, omdat ook de grenzen tussen de wijken in 1876 zijn gewijzigd. Zie daarom ook altijd naar de beschrijving van de wijkkaart.
• Hoe kan ik een doop voor 1811 vinden?
  • Alle doop-, trouw-, begraaf en lidmatenregisters van voor 1811 zijn te doorzoeken via www.allefriezen.nl. 
    Scans van de originele registers zijn te vinden op de website www.familysearch.org. Over hoe deze zijn te benaderen wordt uitgelegd in het bronnenoverzicht op Alle Friezen.  
• Hoe moet ik beginnen met stamboomonderzoek / huizenonderzoek.
  • Op de website staan onderzoekshandleidingen. Klik onder de knop Onderzoek op de homepage en vervolgens op het rechter subitem Hulp bij onderzoek en klik op het onderwerp van uw keuze. Of klik hier rechtstreeks op een persoon of familie, een huis of locatie of een historisch onderwerp.
• Staan alle bronnen voor stamboomonderzoek op de website of zijn er ook nog andere bronnen?
  • Zeer veel algemene bronnen staan op de website. Voor diepgravender onderzoek zijn microfiches van bronnen beschikbaar op de studiezaal. Verder zijn veel archieven die in de depots bewaard worden, de moeite waard om onderzocht te worden. Hiervoor kunt u een bezoek brengen aan de studiezaal.
• Welke bevolkingsregisters vanLeeuwarderadeel, Boarnsterhim en Littenseradiel  zijn digitaal beschikbaar?
  • De bevolkingsadminstraties van de voormalige gemeenten Leeuwarderadeel, Idaarderadeel, Utingeradeel, Rauwerderhem, Baarderadeel en Hennaarderadeel over de periode 1850-1939 zijn digitaal ontsloten via de het genealogisch platform www.allefriezen.nl. Hier zijn tevens eventuele dienstbodenregisers bij inbegrepen. De bevolkingsadministraties van na 1939 zijn nog niet openbaar.

BIBLIOTHEEK

• Ik zoek boeken over een specifiek onderwerp. Wat kan ik bij het HCL vinden?
  
  • Raadpleeg de catalogus via de knop Onderzoek op de homepage en vervolgens via het rechter subitem Bibliotheek - Catalogus Bibliotheek. U kunt de catalogus doorzoeken op titel, auteur en onderwerp. De treffers die in oranje verschijnen, zijn aanwezig bij het HCL. De overige treffers bevinden zich in een andere bibliotheek in Friesland.
• Hoe kan ik de catalogus van de HCL-bibliotheek raadplegen?
  
  • Zie bij het antwoord op de vorige vraag.  
• Kan ik boeken lenen bij het HCL?
  
  • Het HCL leent niets uit. Bij Tresoar kunt u wel boeken lenen.
• Ik zoek een bepaald tijdschrift. Kan ik dat bij het HCL vinden?
  
  • Op de website staat een alfabetische lijst van tijdschriften die bij het HCL aanwezig zijn, met vermelding van de beschikbare jaargangen. Kijk bij bij het hoofditem Onderzoek op de homepage en vervolgens bij het rechter subitem Bibliotheek - Tijdschriften.
• Ik wil oude kranten doorzoeken. Zijn die bij het HCL?
  
  • De Leeuwarder Courant kunt u doorzoeken via www.dekrantvantoen.nl . De originele kranten bevinden zich in een hulpdepot van het HCL en worden niet ter inzage gegeven. Huis aan Huis is wel beschikbaar. Via www.delpher.nl kunt u meer, Nederlandse, kranten en tijdschriften vinden.
• Kan ik bij het HCL de originele Leeuwarder Courant inzien?
  
  • De Leeuwarder Courant wordt in een hulpdepot bewaard en wordt niet ter inzage gegeven. De digitale versie is te raadplegen via www.dekrantvantoen.nl en www.delpher.nl
• Ik zoek een artikel uit 't Kleine Krantsje. Kunt u dat voor mij opzoeken?
  
  • U kunt zelf 't Kleine Krantsje doorzoeken door via de knop Onderzoek op de homepage te klikken op het rechter submenu item Bibliotheek - Kranten, periodieken en raadsverslagen. Vervolgens klikt u in het zijmenu op de naam van het tijdschrift. Of klik hier rechtstreeks op 't Kleine Krantsje

ANDERE ONDERWERPEN

• Kunt u een besluit van het gemeentebestuur voor mij opzoeken?
  
  • U kunt zelf de raadsverslagen doorzoeken via de knop Onderzoek op de homepage. Vervolgens kiest u via het rechter subitem Archieven voor  de link Besluiten stad en gemeenten. U wordt hier omgeleid naar de periodiekenviewer, alwaar u zelf een keuze kunt maken tussen de raadsverslagen en/of bijlagen van de gemeente Leeuwarden (1865-2008) of rechtsvoorgangers Boarnsterhim/Idaarderadeel en Leeuwarderadeel. U kunt deze gericht doorzoeken door trefwoorden en periodes in te vullen.
• Hoe kan ik de betekenis van een straatnaam achterhalen?
  
  • Het straatnamenboek (2010) van Leeuwarden vindt u op de homepage onder de knop Over ons - rechter submenuitem Staatnaamgeving. U kunt dit pdf-document op de standaard wijze met Ctrl-F of functietoets F3 doorzoeken op straatnaam.
• Kan ik een reproductie van een foto krijgen?
  
  • Foto's die rechtenvrij zijn kunnen via de beeldbank gedownload worden. In de meeste andere gevallen berust op de foto's nog wel auteursrecht en kan de afbeelding niet via het HCL gereproduceerd worden. U kunt proberen via de eigenaar van de foto een afdruk te kijgen. Een overzicht van de bekende fotografen, waarvan werk in de beeldbank is opgenomen, treft u aan in de boekenkast op de studiezaal.
• Heeft het HCL informatie over gevelstenen?
  
  • Onder de knop Onderzoek - Hulp bij onderzoek - naar een huis of locatie vindt u een link naar de Catalogus van Gevelstenen (pdf-bestand).
• Heeft het HCL gegevens van personen die in het Huis van Bewaring zaten?
  
  • Het archief van deze instelling berust bij Tresoar. Archieven van rijksinstellingen worden bij Tresoar bewaard. Gevangenen staan wel vermeld in het bevolkingsregister van Leeuwarden.
• Kan ik bij het HCL gegevens vinden over mijn oude school?
  
  • Vul in het algemene zoekvak de naam van de school of het soort onderwijs in en bekijk de treffers onder de tegel Archieven. N.B.: in de andere menu's kunnen ook treffers voorkomen.
• Ik ben mijn schooldiploma kwijt. Kan ik bij het HCL een duplicaat vinden?
  
  • Nee, van diploma's bestaan geen duplicaten. U kunt via DUO vaak een vervangend document aanvragen of downloaden: https://duo.nl/particulier/diploma-kwijt.jsp
• Kan ik het archief van mijn vereniging bij het HCL onderbrengen?
  
  • Ja, het HCL neemt onder voorwaarden archieven van particulieren op. Op de website staat informatie over de gang van zaken rond de Acquisitie van particuliere archieven.
    
• Moet ik inloggen op de website van het HCL?
  
  • U hoeft niet in te loggen om de website te bekijken of om bestanden te doorzoeken.

DORPEN

• Welke dorpen binnen de gemeente Leeuwarden zijn te vinden bij het HCL?
  • De archieven van de voormalige gemeenten Leeuwarderadeel, Idaarderadeel, Utingeradeel en Rauwerderhem, alsmede van de door herindeling in 1984 ontstane nieuwe gemeente Boarnsterhim  liggen bij het HCL. Informatie over de 35 afzonderlijke dorpen binnen de huidige gemeente Leeuwarden zal op termijn worden toegevoegd. Boornsterhem/Boarnsterhim bestaat uit de voormalige gemeenten Idaarderadeel, Utingeradeel en Rauwerderhem. Per 1 januari 2018 is de gemeente Leeuwarderadeel (het zgn. Noordertrimdeel van de oorspronkelijke gemeente, waarvan ook Leeuwarden (het Middentrimdeel) tot in de 15de eeuw deel uitmaakte) aan de gemeente Leeuwarden toegevoegd. Het zgn. Zuidertrimdeel behoorde reeds sedert 1944 tot het Leeuwarder grondgebied. De voormalige gemeente Littenseradeel is deels naar Leeuwarden en de nieuwe gemeente Waadhoeke gegaan, doch het grootste deel is aan Súdwest Fryslân toegevoegd. Dit laatste is tevens de reden dat het bestuurlijk archief van Littenseradiel en rechtsvoorgangers Baarderadeel en Hennaarderadeel in Bolsward in het binnenkort officieel te openen Cultureel Historisch Centrum 'De Tiid' worden bewaard. Een overzicht van de aanwezige archieven is te vinden onder de knop Onderzoek via het rechter subitem Archieven - Archieven rechtsvoorgangers, of klik rechtstreeks op de link Archieven rechtsvoorgangers. Open de inventaris door op de betreffende link in de tabel te klikken. Momenteel wordt het bestuurlijk archief van de voormalige gemeente Leeuwarderadeel geherinventariseerd en is daardoor slechts beperkt toegankelijk. De nieuwe inventaris(sen) zullen tezijnertijd via deze website worden gepresenteerd. Zie hier voor informatie over de gemeentelijke herindelingen van 1944, 2014 en 2018.