Logo Historisch Centrum Leeuwarden

leeuwarden artikel link leeuwarden artikel link
 

Waar komen de archieven in het Historisch Centrum Leeuwarden vandaan? Het HCL is ontstaan uit het voormalige Gemeentearchief van Leeuwarden, oorspronkelijk de wettelijke bewaarplaats van de archieven van het Leeuwarder stadsbestuur. De oudste oorkonde dateert uit de 13e eeuw. Nieuwere archieven zijn bijvoorbeeld de bevolkingsregisters uit de 19e en 20e eeuw. In de loop der tijd kwamen ook de archieven van gemeentelijke instellingen zoals scholen en de politie, bij het Gemeentearchief terecht. Ook kerken gaven hun archieven in bewaring, evenals de buurgemeente Leeuwarderadeel. Verder zijn archieven verzameld van bedrijven, families en verenigingen. Zo ontwikkelde de archiefbewaarplaats zich tot een historisch informatiecentrum. Het HCL beschikt nu over 3000 strekkende meter archieven van ruim 250 verschillende instanties en particulieren.

Per 1 januari 2014 is het grootste deel van de gemeente Boarnsterhim bij de gemeente Leeuwarden gevoegd. Het merendeel van het archief van de gemeente Boarnsterhim - inclusief rechtsvoorgangers Idaarderadeel, Utingeradeel en Rauwerderhem - berust sinds eind 2013 bij het Historisch Centrum Leeuwarden. Inmiddels is de logistieke inpassing afgerond en kunnen belangstellenden het archief in de studiezaal van het HCL raadplegen. De archieftoegangen van de gemeenten Idaarderadeel, Rauwerderhem en Utingeradeel, alsmede van de mairiën Grouw, Roordahuizum, Akkrum en Oldeboorn rechts via het submenu Archieven rechtsvoorgangers te vinden. Het betreft, op enkele gedeponeerde archieven na, archieven van vóór 1984. Ook de bouwdossiers van de betreffende gemeenten zijn via een aparte zoekmodule raadpleegbaar op de bezoekerspc's in de studiezaal. Het archief van de gemeente Boarnsterhim over de periode 1984-2013 is nog niet aan het HCL overgedragen en die overdracht is de komende jaren ook nog niet te verwachten.

Per 1 januari 2018 zij eveneens de gemeente Leeuwarderadeel en een deel van de gemeente Littenseradiel aan de gemeente Leeuwarden toegevoegd. Het archief van het zuidelijk deel van de oude gemeente Leeuwarderadeel dat in 1944 al bij Leeuwarden was gevoegd, berustte reeds sedert midden jaren '80 bij het HCL. Momenteel worden de uitelkaar getrokken archiefgedeelten weer inelkaar geschoven en geherinventariseerd. Zodra deze omvangrijke klus is geklaard, zullen ook de (deel)inventarissen van deze voormalige gemeente via ons digitale archievenoverzicht kunnen worden geraadpleegd. Omdat het grootste deel van de voormalige gemeente Littenseradiel aan de gemeente Súd-West Fryslân is toegevoegd  berust het bestuurlijk archief van deze gemeente en haar rechtsvoorgangers Baarderadeel en Hennaarderadeel bij deze laatste gemeente, alwaar het over niet al te lange tijd in het nog te openen Cultuur Historisch Centrum ‘de Tiid’ in het oude stadhuis van Bolsward kan worden geraadpleegd.