Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.
Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:
• Kenmerken van het archief • Inleiding op het archief • Inventaris of plaatsingslijst • Eventueel bijlagen
De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.
De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.
De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.
Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.
Op 29 december 1943 * , vond een gemeentelijke herindeling plaats tussen de gemeenten Leeuwarden, Leeuwarderadeel en Tytsjerksteradiel. Door deze herindeling nam het inwonertal van de gemeente Leeuwarden met 16.599 personen toe tot 72.448. * Het areaal grondoppervlak werd ruim verdrievoudigd, van 1667 ha. tot 6361 ha. De gemeente Leeuwarden omvatte toen, naast de stad Leeuwarden, de dorpen Lekkum, Miedum, Snakkerburen (ten noorden), Goutum, Hempens, Teerns, Swichum, Wirdum en Wytgaard (ten zuiden van Leeuwarden, het zgn. zuider trimdeel). Deze dorpen behoorden met Huizum, dat aan de stad vast was gegroeid, tot dan tot de gemeente Leeuwarderadeel. De gemeente werd op 15 april 1945 door de Canadezen bevrijd.
Bij beschikking van de Secretaris-Generaal van het Departement van Binnenlandse Zaken van 29 december 1943, no. 26.039.
Zie voor een overzicht van inwoneraantallen per jaar de tabel op pagina 12.
Er zijn geen gemeentelijke verslagen samengesteld omtrent de voornaamste gebeurtenissen in de bezettingsjaren-tot 15 april 1945-en van het in die jaren gevoerde beleid. * Een zgn. "Noodraad" kwam voor het eerst op 7 november 1945 bijeen. Beëdigd werden 35 leden, die voor een groot deel waren voortgekomen uit de in 1939 gekozen gemeenteraad, die op 27 augustus 1941 voor het laatst vergaderd had. De vooroorlogse raad telde 29 leden, dit aantal werd na de oorlog op 35 gebracht in verband met de stijging van het inwonertal. Voor het grootste deel van de in deze inventaris beschreven periode is de gemeente bestuurd geweest door burgemeester mr. Adriaan Anne Marie van der Meulen. * Van 1918 tot 1943 was Jhr. mr. Julius Mathijs van Beyma burgemeester, waarna de bezetter op 26 januari 1943 mr. W.J. Schönhard, installeerde. * Op 16 april 1945 kwam er formeel een einde aan dit burgemeesterschap. Na de oorlog is mr. Jacob Algera, tot het aantreden van mr. van der Meulen in 1946 waarnemend burgermeester geweest. De heer van der Meulen was daarvoor wethouder van sociale zaken.
Van 1941 en 1943 zijn wel jaarverslagen "omtrent den toestand van de gemeente".
Burgemeester van van 16 maart 1946-28 februari 1966. De heer van van der Meulen is geboren op 5 februari 1901 te Heerenveen en overleden in Leeuwarden op 10 oktober 1993.
Geboren te Amsterdam op 19 oktober 1896 als Schunhart, W.J.
Na burgemeester van der Meulen was Willem Harmsma vanaf 16 april 1966, korte tijd burgermeester van Leeuwarden. Een hartaanval maakte op 11 november van dat jaar, op 53 jarige leeftijd, een einde aan zijn leven. Op 11 maart 1967 werd Johannes Sjoerd Brandsma geïnstalleerd als burgemeester van Leeuwarden. Hij is dit tot zijn pensionering in 1983 gebleven. In deze naoorlogse periode zijn J. van der Schaaf, (van 1 september 1953 tot 9 september 1966), J. Tiekstra, (van 15 oktober 1952 tot 1974) en J.T. Vellenga, (van 1 september 1953 tot 9 september 1965) de langst zittende wethouders geweest. De wethouders waren meest van socialistische signatuur.
Toen in 1946 de eerste democratisch gekozen gemeenteraad van na de oorlog aantrad, verkreeg de PvdA een ruime meerderheid met 17 van de 35 raadszetels. Dit was tevens de enige partij die wilde samenwerken met de Communistische Partij Nederland (CPN) die in grootte met 4 zetels de derde partij werd. Grote politieke verschuivingen deden zich in de behandelde periode niet voor. Wel verkreeg de PvdA in 1953 de absolute meerderheid met 18 van de 35 zetels. Tot aan de verkiezingen van 1958 bestond het college van B&W naast de burgemeester uit 3 PvdA en 1 AR wethouder, hierna was het de beurt aan breed gedragen "afspiegelingscolleges". Pas in 1970 kwam er, met de verkiezing van de progressief-linkse (jongeren)groepering Axies enig vuurwerk in de Leeuwarder politiek. Het is opvallend dat de Leeuwarder bevolking zeer consistent was in haar kiesgedrag en er, ook in latere jaren nog, steeds een progressief meerderheidscollege was.
Een klein deel bestuursbesluiten rechtstreeks raadpleegbaar: zie Overzicht van bestanden op microfiches 3.1.3
Omvang:
300 m
Nadere toegangen:
Op onderdelen nader toegankelijk gemaakt, vooral d.m.v. klappers op persoonsnamen en straatnamen. Zie Overzicht van klappers: K16.14, K47.1, K47.1.1, K47.2, K47.3, K47.3.1
Samenvatting:
Betreft: Secretarie, Ambtenaar Burgerlijke Stand
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Historisch Centrum Leeuwarden. Toegang 1003 Gemeentebestuur van Leeuwarden VERKORT: NL-LwnHCL 1003