Logo Historisch Centrum Leeuwarden

leeuwarden artikel link leeuwarden artikel link
 
Uw zoekacties: Vereniging tot het stichten en in exploitatie brengen van ee...

1216 Vereniging tot het stichten en in exploitatie brengen van een gebouw te Leeuwarden ten behoeve van de arbeidersbeweging, 1916-1992

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
Inleiding
1216 Vereniging tot het stichten en in exploitatie brengen van een gebouw te Leeuwarden ten behoeve van de arbeidersbeweging, 1916-1992
Inleiding
In 1921 werd vanuit de plaatselijke afdelingen van de SDAP en het NVV opgericht de "Vereniging tot het stichten en in exploitatie brengen van een gebouw te Leeuwarden ten behoeve van de arbeidersbeweging". Het gebouw zou bestemd zijn voor vergaderingen, lezingen, cursussen enz. Leden van de vereniging waren plaatselijke socialistische organisaties. Behalve de partij en de bij het NVV aangesloten vakbonden waren dat o.m. het Instituut voor Arbeidersontwikkeling (IvAO, vanaf 1960 het NIVON), de VARA, de Vrouwenbond NVV, de NVV-veteranen, de Bond van Esperantisten, de N.V. (Ned. Ver. tot afschaffing van alcoholische dranken) en verschillende arbeiderstoneel- en -muziekverenigingen (vanaf 1955 konden ook natuurlijke personen lid zijn). In 1933 was er zoveel kapitaal vergaard dat men kon overgaan tot de koop van een pand: Oostergrachtswal 129 (hoek Emmakade). Het kreeg de naam "Ons Gebouw" en de vereniging kreeg naast de officiële eveneens de kortere naam Vereniging "Ons Gebouw". Deze laatste werd in 1954 de officiële naam.
In 1941 werd het gebouw geconfisqueerd door de bezetter en de vereniging ontbonden. Na de bevrijding werd een uitgeleefd en leeggehaald pand aangetroffen, daarna nog verergerd door een verblijf van Canadese militairen en, na hun vertrek, door vandalisme. Om het gebouw niet langer leeg te laten staan werd het in 1946 door een provisorisch bestuur voorlopig verhuurd aan stichting "Het Baken", een zojuist opgericht voorlichtingscentrum op huishoudelijk en opvoedkundig gebied. In het volgende jaar werd de vereniging heropgericht. De aangesloten organisaties waren echter niet eensgezind over het al dan niet weer in gebruik nemen van het pand. De kas was leeg en de participanten waren niet bereid of in staat voldoende geld bijeen te brengen om de exploitatie weer op gang te brengen. De verhuur aan de stichting werd telkens verlengd tot men in 1955 besloot het pand te verkopen en daarna ofwel de vereniging op te heffen en het geld te verdelen, ofwel die te laten bestaan en met de rente op het kapitaal activiteiten van de leden te bekostigen. "Het Baken" wilde wel kopen, wat na o.m. geschillen over de prijs in 1958 eindelijk zijn beslag kreeg.
De participanten besloten de vereniging te laten voortbestaan. In feite was zij vanaf nu een fonds voor sociale en culturele activiteiten van de aangesloten leden-verenigingen, hoewel de mogelijkheid van aankoop van een gebouw in de toekomst open werd gelaten. In de nieuwe statuten van 1962 wordt dit opnieuw als primair doel genoemd. Zover is het echter niet meer gekomen.
De meeste vooroorlogse stukken zijn afkomstig uit de nalatenschap van H. de Boer, die in de beginjaren veelvuldig voorzitter was. Ze zijn geschonken aan het gemeentearchief (voorloper van het Historisch Centrum Leeuwarden) in 1983. In de inventaris vormen zij de nummers 19-25. Het naoorlogse deel van het archief, de nrs. 1-18 in de inventaris, werd in 2006 door secretaris P. van der Veen aan het Historisch Centrum Leeuwarden in bewaring gegeven. Het archief beslaat na ontdubbeling, selectie en verpakking 0,22 m1. Er zijn geen openbaarheidsbeperkingen. (WvR, juni 2011)

Kenmerken

Datering:
1916-1992
Soort toegang:
plaatsingslijst
Omvang:
0,22 m1
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Historisch Centrum Leeuwarden. Toegang 1216 Vereniging tot het stichten en in exploitatie brengen van een gebouw te Leeuwarden ten behoeve van de arbeidersbeweging, 1916-1992
VERKORT:
NL-LwnHCL 1216