Het rooms katholieke Sint Bonifatius Hospitaal in Leeuwarden is in 1883 gesticht door drie zusters Franciscanen - Humilitas, Gertrudis en Maximilia -, afkomstig uit de congregatie van de zusters van St.-Mauriz uit het Duitse Münster. Aanvankelijk was het onder de naam St. Antonius Hospitaal gevestigd in een oud kerkgebouw aan de Korenmarkt, een deel van de tegenwoordige Voorstreek, maar in 1887 verhuisde het naar het vlak naast de Sint Bonifatiuskerk gelegen pastorie aan de Amelandstuin en dus werd de naam veranderd in Sint Bonifatius Hospitaal.
Ondanks de katholieke signatuur nam het ziekenhuis ook patiënten van andere gezindten op.

In de loop van de volgende decenniën kampte het hospitaal voortdurend met plaatsgebrek, zeker in de jaren na de Eerste Wereldoorlog, toen de Spaanse griep de wereld overging. Dus werd in het eind van de jaren ’20 gestreefd naar de bouw van een nieuw ziekenhuis buiten het Leeuwarder stadscentrum. Gekozen werd voor een terrein aan de Stienserstraatweg , de tegenwoordige Mr. P.J. Troelstraweg . De bouw werd opgedragen aan het Amsterdamse architectenbureau Eduard Cuypers, die het karwei in goede samenwerking met de bekende Leeuwarder rooms-katholieke architect A. Witteveen moest klaren.
De kosten werden begroot op 1.500.000 gulden, 1 miljoen voor de bouwkosten en een half miljoen voor de inrichtingskosten. In 1933 vond de aanbesteding plaats. De Leeuwarder aannemer W.S.Visser was de laagste inschrijver en hem werd de bouw gegund. Op 6 juni 1933 werd de eerste steen gelegd door deken en bestuursvoorzitter J.H. Vaas.
De nieuwbouw en inrichting namen twee jaar in beslag. Op 12 juni 1935 werd het nieuwe hospitaal in aanwezigheid van talloze hoogwaardigheidsbekleders (waaronder ook de moeder-overste uit Münster) door Commissaris der Koningin in Friesland mr. P.A.V. baron Van Harinxma thoe Sloten geopend.

Was vanaf het begin de verpleging in handen van de uit Münster afkomstige zusters, in de loop van de jaren ’30 werd het tekort aan gekwalificeerd personeel dusdanig nijpend, dat ook de lekenverpleegkundige haar intrede kon doen. In 1935 was er naast 55 nonnen-verpleegsters slechts één leken-verpleegster; in 1940 waren dat er al zeven.

In de jaren van de Tweede Wereldoorlog werd een deel van de bedden door de Duitsers opgeëist. In 1944 ontsnapt het ziekenhuis maar ternauwernood aan een geallieerd bombardement. In dat jaar wordt de gehele benedenverdieping van het gebouw door de Duitsers in beslag genomen.
Na de oorlog werd het tekort aan religieuzen steeds nijpender. De orde uit Münster kon niet meer voor voldoende aanvoer zorgen. Langzaam maar zeker nam het aantal religieuzen af en in 1981 telde het Bonifatius Hospitaal nog 26 zusters.

Uitbreiding van het ziekenhuis wordt in de jaren ’50 noodzakelijk. In 1957 wordt een nieuwe vleugel, het Liobahuis, zusterhuis (de ‘Hunkerbunker’) annex opleidingsinstituut, in gebruik genomen en in 1959 een nieuwe polikliniek. In de jaren ’60 wordt het ziekenhuis nog verder uitgebreid: er komt een mortuarium bij en een landingsplaats voor helikopters, die het patiëntenvervoer van en naar de Waddeneilanden moeten verzorgen. En ook nog een aparte vleugel voor psychiatrische patiënten en een afdeling gynaecologie. Het religieuze karakter van het ziekenhuis verdwijnt uit de naamgeving: vanaf mei 1972 heet het officieel ‘Bonifatius Hospitaal’.

In de loop van de jaren ’50 waren er al schuchtere pogingen gedaan om tot samenwerking te komen tussen de andere twee Leeuwarder ziekenhuizen, het protestantse Diaconessenhuis aan de Noordersingel en het gemeentelijke Stadsziekenhuis op het Blokhuisplein. Alle drie ziekenhuizen kampten met groot ruimtegebrek, in het bijzonder het Stadsziekenhuis, dat in 1971 naar een nieuw gebouwd hospitaal aan de Borneastraat in Huizum verhuisde en onder de naam Triotel drie vormen van zorg op één locatie combineerde: een ziekenhuis, een verpleeghuis en een verzorgingshuis.
In de volgende jaren vonden er, mede onder druk van de gemeente Leeuwarden, langdurige en moeizame onderhandelingen plaats tussen de besturen van de drie ziekenhuizen teneinde tot een fusie te komen.
Uiteindelijk leidden deze onderhandelingen tot een fusieakkoord, dat in 1982 door alle partijen ondertekend werd. Het oude gebouw van het Diaconessenhuis werd afgestoten en het fusieziekenhuis zou uit twee locaties bestaan: de locatie Noord, het gebouw van het Bonifatius Hospitaal en locatie Zuid, Triotel met ernaast te plegen nieuwbouw. Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) was de naam van het nieuwe fusie-instituut.

In 1992 vertrokken de laatste relikwieën van een katholiek verleden, de Münsterse zusters, uit het ziekenhuis. Van het zestal gingen er drie terug naar Münster; de andere drie bleven in Leeuwarden wonen.

In 2004 wordt de locatie-Noord gesloten. Eerder waren stapsgewijze alle diensten van het MCL Noord al naar de andere locatie overgeheveld. Plannen om in ieder geval de voorgevel van het oude hoofdgebouw te laten staan (zoals dat bij het Diaconessenhuis gebeurd was) bleken niet haalbaar, Op de plaats waar eens het Sint Bonifatius Hospitaal stond wordt een geheel nieuw wijkje gebouwd, het Sint Bonifatiuspark, dat nu, in 2017, zijn voltooiing nadert. In de straatnaamgeving worden de zusters die het ‘Bonnehos’ gesticht hebben, geëerd

De archiefstukken zijn in gedeelten in het gemeentelijke archief terecht gekomen. In 1990 zijn de eerste overgedragen door het bestuur van het MCL. In 1991 en 2015 volgden aanvullingen, terwijl in 1995 een onbekend gebleven persoon de stukken onder de nummers 99 en 100 afgeleverd heeft.
Een deel van de archivalia is aangeleverd door A.D. de Vries, die langdurig, van 1959 tot 1982, bestuurslid van de Stichting Sint Bonifatius Hospitaal en de Sint Vitus Stichting is geweest.
Het archief is niet volledig. Zo ontbreken jaarverslagen van de jaren na 1939.

Nauw aan het Sint Bonifatiushospitaal verbonden was de charitatieve (Sint) Vitus Stichting, een stichting die eenmalige of kortlopende financiële steun kan verlenen aan personen, gezinnen, gemeenschappen en zorginstellingen. De stichting is in 1962 formeel opgericht onder de naam Sint Vitus Stichting. De gelden die vanaf 1887 bijeengebracht waren door de zusters Franciscanessen van het hospitaal werden erin ondergebracht, maar ook schenkingen van dankbare patiënten, alsmede legaten. Net als het Bonifatius Hospitaal heeft de stichting (in 1992) zijn katholieke signatuur ingeleverd en dus is zij verder gegaan onder de naam Vitus Stichting. Die is ook niet meer verbonden met het ziekenhuis.
Archiefstukken van de stichting maken deel uit van dit archief.

Relevante literatuur:
J.J. Bruinsma, Geschiedenis der ziekenverpleging in Leeuwarden, 1883
H.J.A. Bijlard, Het St. Bonifatius Hospitaal te Leeuwarden van het architectenbureau Eduard Cuijpers te Amsterdam, 1933-1935
A. Hallema, Het nieuwe St. Bonifatiusziekenhuis te Leeuwarden, 1935
Dr. G. Abma, Bonifatiushospitaal, de geschiedenis van een ziekenhuis 1883-1983
Hans Offringa, Sint Bonifatiuspark Leeuwarden, 2008