Stichting Het Baken werd in 1946 opgericht door een samenwerking tussen de Commissie inzake Huishoudelijke Voorlichting en Gezinsleiding, de Vereniging Kinderverzorging en Opvoeding (K en O) en het voorlichtingsbureau van den Voedingsraad. De stichting was gevestigd in een pand aan de Oostergrachtswal 129 te Leeuwarden, dat werd gehuurd van de Vereniging Ons Gebouw. Het voorlichtingsbureau van den Voedingsraad zorgde er voor dat er in het pand een voorlichtingskeuken werd ingericht. De inrichting van de overige lokalen werd bekostigd uit donaties.

De naam Het Baken was niet willekeurig gekozen. Het stond voor een instelling die “voor ouders licht zal verspreiden op de weg van de verzorging en opvoeding van hun kinderen en de leiding van het gezinsleven.” Het Baken fungeerde als voorlichtingscentrum op huishoudelijk en opvoedkundig gebied door middel van het geven van cursussen en adviezen.

In het eerste jaar van Het Baken werden er dertien cursussen gegeven in kinderverzorging en opvoeding, koken en naaien. De cursussen werden bezocht door een kleine 200 deelnemers uit verschillende lagen van de bevolking. Het te betalen cursusgeld werd bepaald op basis van inkomen. Eind 1947 zag de toekomst er voor Het Baken weinig rooskleurig uit door een tekort aan geld. Door wervingsacties werd het ledenaantal binnen drie maanden uitgebreid met 500. Aan het einde van 1948 telde Het Baken 1150 betalende leden die gebruik konden maken van de omvangrijke bibliotheek van Het Baken. Daarnaast kregen ze korting op tentoonstellingen, lezingen en filmvoorstellingen. Voor het volgen van een cursus was lidmaatschap niet verplicht. Bezoekers en leden konden voor vragen en advies terecht in de winkel van Het Baken. Er werden eveneens vouwbladen en patronen verkocht van speelgoed en kleding.

Het aantal cursussen was in 1948 fors uitgebreid tot 62. Naast de eerder genoemde cursussen werd er les gegeven in patroontekenen, eenvoudige ziekenverpleging in huis, poppenkastpoppen maken en handwerken. Het totaal aantal cursisten bedroeg dat jaar 866. Naast de cursussen organiseerde Het Baken lezingen, demonstraties en tentoonstellingen. In hetzelfde jaar werden er zeven lezingen gegeven, waarvan meerdere, met als onderwerp beroepskeuzevoorlichting, in samenwerking met het Gewestelijk Arbeidsbureau. Ook werden er acht demonstraties gegeven, waaronder schoonmaak-, was- en kerstdemonstraties. Vier jaar later was het aantal lezingen opgelopen tot 18 en bedroeg het aantal demonstraties 28. Er waren in 1948 negen personeelsleden in dienst, inclusief conciërge en een huishoudkundige/administratrice.

Vanaf 1955 kreeg Het Baken door middel van een Koninklijk Besluit de status van Voorlichtingscentrum op huishoudelijk en opvoedkundig gebied uitsluitend voor het geven van cursussen aan volwassenen in de gemeente Leeuwarden, en werd hiermee erkend als bijzondere nijverheidsschool. Activiteiten en cursussen die buiten Leeuwarden plaatsvonden en de lezingen, tentoonstellingen en demonstraties vielen niet onder het besluit en dus niet binnen de regeling van het Nijverheids Onderwijs. Door het Koninklijk Besluit kwam Het Baken in aanmerking voor subsidie. De financiële moeilijkheden bleken hiermee echter niet opgelost. Het jaarverslag van 1956 vermeldt dat “de financiële situatie derhalve ingewikkelder en somberder is dan ooit.” Door het binnengehaalde subsidiegeld kon het lesgeld van de cursussen worden verlaagd. Deze verlaging had echter invloed op de overige door Het Baken georganiseerde activiteiten. Voorheen werden deze activiteiten namelijk deels bekostigd uit geld dat overbleef van het binnengekomen lesgeld. Door het wegvallen van dit extra geld moest er worden gekort op lezingen, filmvoorstellingen en tentoonstellingen.

Er waren niet alleen financiële moeilijkheden, maar ook problemen met het schoolgebouw. Het pand aan de Oostergrachtswal 129 voldeed niet meer aan de eisen. Het werd te klein en de lesruimten beschikten over slechte verlichting, onvoldoende ventilatie en waren moeilijk te verwarmen. Toen de door de verhuurder toegezegde verbeteringen werden afgelast werd besloten tot aankoop van het gebouw. Pas in 1958 was er voldoende geld beschikbaar om de aankoop te voltooien. In 1964 werd het pand na een grondige verbouwing weer geopend.

Naast de activiteiten en cursussen die Het Baken zelf organiseerde, was de stichting ook betrokken bij het opzetten van projecten met derden. Zo werd er in 1955, met medewerking van Het Baken, de Stichting De Zonnebloem opgericht. Het doel van deze stichting was het bevorderen van maatschappelijke en persoonsvorming van werkende jongeren. De directrice van Het Baken, J.W. Poldermans, was adviserend lid van het dagelijks bestuur van De Zonnebloem. Een jaar later begon de Zonnebloemcursus. Dit was een cursus voor werkende meisjes waarin ze onder andere leerden koken, naaien, opvoeden en kinderen verzorgen. Stichting de Zonnebloem was tot begin jaren 70 gevestigd op de zolder van het pand van Het Baken.

Ieder jaar organiseerde Het Baken een aantal tentoonstellingen, waaronder een kersttentoonstelling. Het doel van deze tentoonstelling was om bezoekers te helpen met de voorbereidingen voor kerstvieringen in huiselijke kring. Er werd voorlichting gegeven over kerstversieringen, maar er waren ook kookdemonstraties, menuvoorbeelden en een lijst met voorleesboeken beschikbaar.

In 1974 werden besprekingen geopend met andere instellingen (Algemeen Vrouwencomité tot opbouw, Col, Kreativiteitscentrum, Nivon, Nut, SSKWJL, Vormingscentra voor werkende jongeren en jong volwassenen) die zich bezig hielden met “Vorming en ontwikkeling van Volwassenen”, met als doel het voorlichtings- en hulpverleningsaanbod voor Leeuwarden en de wijde omgeving overzichtelijk te maken. Daaruit ontstond het Samenwerkingsverband Vorming Ontwikkeling van Volwassenen (SWV).

In 1987 vond er een fusie plaats met Vormingswerk Jonge Volwassenen (VJV) en gingen de twee instellingen samen verder onder de naam Het Baken. Vormingswerk Jonge Volwassenen en Het Baken hadden eerder al samen gewerkt aan het taalproject Culturele Minderheden.

Het Baken fuseerde in augustus 1993 samen met het Friesland College, het Fries Avondcollege, zeven regionale instellingen voor Basiseducatie en Vormingscentrum Stijl tot Het Friesland College, Regionaal Opleidingen Centrum. De stichting werd als gevolg daarvan opgeheven.